آنژین یا درد ایسمیک قفسه سینه که رایجترین بیماری در جوامع مترقی میباشد، نوعی عارضه است که نشانهی آن احساس درد در قسمت میانی قفسه سینه میباشد که معمولا چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد. البته در بعضی مواقع مدت درد به چند ساعت هم میرسد که سبب ضعف و خستگی بیمار میگردد. معمولا علت احساس درد در مرکز قفسه سینه، مسدود شدن و یا فشردگی رگهای کرونر میباشد. این امر سبب مختل شدن کارکرد قلب به علت نداشتن میزان خون لازم میشود. اکسیژن اگر برای پمپاژ خون، کافی نباشد موجب آنژین میشود. اگر جریان خون به حالت نرمال برسد، نشانههای آنژین هم مرتفع میشود. علائم آنژین اغلب در مواقع انجام بعضی کارها و فعالیت بروز میکنند. استراحت کردن معمولا این نشانهها را کاهش میدهد. ولی اگر درد قفسه سینه شدید باشد، امکان دارد در حالت استراحت نیز ظاهر شود. این حالت را، آنژین بیثبات و یا سندرم حاد کرونر مینامند. مثل تمام بیماریها درصورت پی بردن بهموقع به بیماری، هم میشود مانع حاد شدنش گشت و هم بهطور کامل آن را درمان نمود. امکان دارد آنژین علامتی از عارضه دیگر مثل سکته قلبی باشد.
علائم آنژین
احساس درد از نخستین علائم آنژین است و امکان دارد این ناراحتی از قفسه سینه آغاز و به گردن، پشت، شانه و بازوی چپ سرایت کند. ممکن است برخی بیماران احساس سوزش سر دل و یا سوءهاضمه هم داشته باشند. از علائم دیگر آنژین باید به عرق کردن بیدلیل، سرگیجه، احساس تهوع، از حال رفتن، خستگی، تنگی نفس اشاره کرد. سه نوع آنژین داریم که نشانههای هرکدام متفاوت هستند.
انواع آنژین
آنژین ثابت یا پایدار: این نوع درد قفسه سینه در مواقعی که بیمار ورزش سنگینی انجام دهد و بهواسطهی آن ضربان قلب افزایش یابد، بروز میکند. زمان درد قفسه سینه پایدار، معمولا 5 دقیقه است و درد به دست و پشت و سایر بخشهای بدن پخش میشود. در این نوع درد، بیمار از سوزش سر دل و یا سوءهاضمه هم شکایت دارد.
آنژین بیثبات یا ناپایدار: این درد قفسه سینه عموما در شب و هنگام خواب و استراحت پیش میآید و معمولا ناگهانی بروز میکند. آنژین بیثبات 30 دقیقه بهطول میانجامد و اگر در طول زمان این درد بهبود نیافت و وخیمتر شد، احتمال وجود بیماری قلبی عروق هست.
درد مویرگی: این نوع درد شدیدترین و طولانیترین درد بین آنژینها میباشد. این درد با نشانههایی چون تنگی نفس، اختلالات خواب و خستگی بروز میکند و معمولا انجام دادن کارهای روتین و استرس سبب آن است.
دلایل ابتلا به انژین
اولین و مهمترین علت آنژین، بیماری عروق کرونر قلب است. طبق آمار این عارضه یکی از مهمترین علل مرگ در دنیا است. تقریبا سالانه 10 میلیون نفر در جهان با این بیماری به کام مرگ کشیده میشوند.
عارضه ریفلاکس معده یکی از دلایل دیگر بیماری درد قفسه سینه است. با بیمار شدن معده، سیستم تنفسی نیز به مشکل برمیخورد. درواقع آنژین از درد مری نشات میگیرد. وقتی اسید معده به مری برمیگردد، سبب تحریک شدن انتهای عصبی بر روی مری شده و درد آغاز میشود.
سیستم تنفسی زمانی که باریک شود آنژین رخ میدهد. این درد به واسطه ریختن چیزهای بیرونی به درون مجاری تنفسی ایجاد میشود.
عوامل روحی و روانی یکی دیگر از علل بیماری آنژین است. مبتلایان به اختلالات عصبی و یا اضطراب امکان بروز درد در قفسه سینه را دارند.
همچنین کم خونی به دلیل کمبود اکسیژن خون سبب آنژین میشود.
دیس لیپیدمی، این بیماری هم در افراد با اضافه وزن و هم در اشخاص کم وزن دیده میشود. دیس لیپیدمی دلیل اصلی انفارکتوس میوکارد میباشد که سبب تنگی نفس هم میشود. مبتلایان به مشکلات کلیوی و کبدی هم این نشانهها را تجربه نمودهاند.
استعمال دخانیات یا در معرض دود آنها واقع شدن موجب نابودی شریانهای بدن مانند رگهایی که به قلب ختم میشوند، میگردد و نهایتا موجب تشکیل پلاکهای کلسترولی شده و جریان خون را مسدود میکنند.
دیابت به دلیل تولید نشدن انسولین کافی موجب مبتلا شدن به بیماریهای قلبی میشود و همچنین سبب درد قفسه سینه و حمله قلبی میگردد. دیابت ریسک آترواسکلروز و بالا رفتن کلسترول را افزایش میدهد.
اضافه وزن بالا سبب تلاش مضاعف قلب جهت تولید خون برای بافتهای بدن میشود. عدم فعالیت بدنی و ورزش احتمال بروز بیماریهای فشارخون و دیابت را درپی دارد. این عامل غیرمستقیم موجب آنژین میشود.
دیگر علتهای آنژین عبارتند از: سن، گلیسیرید و کلسترول بالا و علل ژنتیکی.
تشخیص آنژین
تشخیص این بیماری از این جهت مهم است که احتمال وقوع حمله قلبی را میتوان حدس زد و مانع بروز آن شد. اولین اقدام برای تشخیص آنژین بررسی و معاینه فیزیکی توسط پزشک میباشد و بعد علل و پیشینه خانوادگی بررسی میشود. بیماریهایی مانند آسم علائمی مانند آنژین دارند، با این تفاوت که آسم با تمرینات زیاد ورزشی عود میکند و همراه با صدای خس خس میباشد.
معمولا برای تشخیص دقیقتر پزشکان این آزمایشات را پیشنهاد میکنند:
نوار قلبی (الکتروکاردیوگرام) توسط الکترودهایی که به قفسه سینه وصل میشوند صورت میگیرد. با این آزمایش فعالیتهای الکتریکی قلب چون، منقبض شدن دهلیزها، بطنها و حالت استراحت قلب ثبت میشود. با این تست ساده کم شدن اکسیژن رسانی به قلب نمایان میشود.
تست استرس یا همان تست ورزش در زمان ورزش انجام میشود و فعالیت الکتریکی قلب و فشارخون بیمار ثبت میشود.
با استفاده از اشعه ایکس، ساختار داخلی قفسه سینه قابل مشاهده است.
با آزمایش سطح چربی، قند، کلسترول و پروتئین خون که از علل آنژین هستند، مشخص میشود.
درمان آنژین
گزینههای بسیاری جهت بهبود آنژین وجود دارند، مانند: تغییر سبک زندگی، عدم استعمال دخانیات، داشتن وزن مناسب، استرس نداشتن و ... در ضمن هدف از درمان درد قفسه سینه جلوگیری از وخامت بیماری، علاج بیماری قلبی احتمالی و بازگرداندن فرد مبتلا به وضعیت عادی زندگی است. ولی همیشه اینها کافی نیستند و نیاز به دارو هم داریم.
- داروهای حاوی نیترات مانند نیتروگلیسیرین: این نوع داروها سبب منبسط شدن موقتی رگها شده و جریان خون به حالت عادی برمیگردد. سرگیجه و سردرد از عوارض مصرف این نوع داروها است.
- داروهای بلوککننده بتا مانند بیزوپرولول و آتنولول: تاثیر اپینفرین که روی دریافتکنندههای بتای قلب وجود دارد متوقف میشود و پایین آمدن شدت فعالیت قلب و فشارخون را منجر میشود. این دارو برای مبتلایان به آسم ممنوع است.
- بلوککنندههای کانال کلسیم مانند نیفدیپین، وراپامیل و دیلتیازم عملکردی مشابه نیتراتها دارند و موجب انبساط رگها میشوند، ولی روش کارشان فرق دارد.
- آسپرین با جلوگیری از لخته شدن خون از خطرات مانند انسداد رگها جلوگیری میکند.
- داروهای ضد پلاکت مانند تیکلوپیدین را به بیمارانی که حساسیت به آسپرین دارد تجویز میکنند.
- وارفارین که یک داروی رقیقکننده خون است برای مقابله با انعقاد خون استفاده میشود.
داروبین مرجع اطلاعات دارویی
داروبین به عنوان بزرگترین مرجع اطلاعات سلامت و دارو در ایران رسالت خود را اگاهی و اطلاعات رسانی در خصوص بیماری و انواع دارو های درمان آن می داند از این رو می توانید هر گونه اطلاعات در خصوص بیماری یا داروی مورد نظر خود را در داروبین جستجو و مطالعه فرمایید مطلب منتشر شده در داروبین از جدید ترین مقالات و تحقیقات روز دنیا و با نظر متخصصات معتبر ارایه می شود