نمناک:سوره توحید یکی از سوره های مکی در جزء سی ام قران کریم است که 4 آیه دارید. سوره توحید درباره یگانگی خدا سخن می گوید و انسان را از شرک، خلاصی می دهد و به دنبال آن انسان از آتش دوزخ رهایی می یابد، به همین دلیل نام دیگر آن ، سوره اخلاص می باشد و در نتیجه، حکایت از خالص کردن عبادت و نیایش برای اوست و هر کس بدین اعتقاد و اقرار پایبند باشد، مؤمنی با اخلاص خواهد بود.این سوره که بر مداومت آن بعد از هر نماز تاکید شده است، حکم یک سوم قرآن دارد و خواندن 3 بار در روز این سوره معادل یک ختم قرآن است.
متن و ترجمه سوره اخلاص
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ
بگو اوست خدای یگانه
اللَّهُ الصَّمَدُ
خدای بی نیاز
لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ
نزاده و زاده نشده است
وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ
و هیچ کس او را همتا نیست
نام های دیگر سوره توحید
نام دیگر این سوره ی مبارکه « اساس » است که پیامبر(ص) فرمود:« اُسِّسَتِ السَّمـاواتُ السَّبعُ وَ الأرَضُـونَ السَّبعُ عَلی قُـلْ هُـوَ اللَّهُ أحَدٌ » بنای آسمان های هفتگانه و زمین های هفتگانه بر اساس « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » نهاده شده است یعنی آفرینش آن ها دلالت بر توحید و معرفت صفات خدای سبحان می باشد.
نام دیگر آن « نِسْبَۀُالرَّبِّ » است یعنی نَسَب پروردگار، چنان که در خبر آمده هر چیزی نَسَبی دارد و سوره ی اخلاص نسب پروردگار است.
و نام دیگر این سوره ی مبارکه « مُقَشْقِشَۀ » یعنی پاک کننده می باشد و آن را با سوره ی « کافرون » ( مُقَشْقِشَتان ) می نامند زیرا این دو، انسان را از شرک و نفاق پاک و به دور نگه می دارند.
نام های دیگرسوره توحید، «اخلاص، صمد، برائة، جمال، معرفت، مانع، نور، تفرید، تجرید، ولایت» می باشد.
فضیلت سوره توحید
چنانچه در این بخش از دین و مذهب نمناک به صورت گسترده و کامل توضیح خواهیم داد سوره توحید یکی از ارزشمندترین سوره های قرآن است که به قرائت و ارتباط با آن بسیار سفارش شده است و آثار و فواید بیشماری دارد. هر کس سوره توحید را قرائت نماید با خواندن آیه اول، خداوند هزار نگاه به او می کند و با خواندن آیه دوم، خداوند هزار دعای او را مستجاب می کند و با آیه سوم هزار خواسته اش را به او می دهد و با آیه چهارم، هزار حاجت از حاجت های دنیا و آخرتش را روا می کند.
پیامبر اکرم (ص) می فرمایند:
کسی که این سوره را بخواند و بدان توجّه کند خداوند وی را دوست می دارد و کسی که خدا او را دوست بدارد، اهل سعادت و نجات خواهد بود. و هر کس آن را به جهت تعظیم و بزرگداشت تلاوت کند خداوند او را از عذاب دوزخ ایمن می نماید.
و همچنین فرمود:
هر کس آن را در قبرستان یازده مرتبه بخواند و ثوابش را هدیه ی اموات نماید به تعداد آن اموات به او ثواب و پاداش داده می شود، و این سوره ی مبارکه خود حرز و ایمنی از هرگونه آفت و خطر می باشد.
در روایتی دیگر از رسول خدا (ص) آمده است:هر کس این سوره را قرائت کند چنان است که یک سوم قرآن را خوانده و به عدد هر یک از کسانی که به خدا و ملائکه و کتاب ها و رسولان او و روز معاد ایمان آورده اند، برایش حسنه نوشته می شود و کسی که سه مرتبه آن را بخواند مانند کسی است که یک ختم قرآن کرده باشد.
و نیز می فرماید:
آن کس که این سوره را بخواند رحمت خداوند وی را احاطه می کند و خدای تعالی با رحمت بر او نظر می نماید و هر گونه خواسته ای که دارد، خداوند متعال وی را ارزانی می دارد.
کلینی به سند معتبر از امام صادق(علیه السلام) روایت کرده:
هرکه به خدا و روز قیامت ایمان دارد باید پس از هر نماز واجب خواندن سوره ﴿قُلْ هُوَ اللَّه أحَد﴾ را ترک نکند، به یقین هرکه آن را بخواند خدا خیر دنیا و آخرت را برای او گرد آورد و پدر و مادرش را و هرکه از پدر و مادرش پدید آمده می آمرزد.
و در حدیث دیگری وارد شده:
هرکه پس از نماز واجب ده مرتبه سوره «توحید» را بخواند حق تعالی از حور العین به همسری او درآورد؛ و سید ابن طاووس از حضرت رسول(صلی الله علیه و آله) روایت کرده:هرکه پس از هر نماز سوره «توحید» را بخواند از آسمان رحمت بر سرش فرو ریزد و آرامش بر او نازل شود و خدا به سوی او به مِهر نظر اندازد و گناهانش را بیامرزد و هر حاجت که بخواهد برآورده نماید و در امان خدا باشد.
در روایتی از پیامبر اکرم (ص) که توسط امام باقر(ع)نقل شده است که به حضرت علی (ع) می فرمایند:
یا علی! تو نمونه ی سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » هستی، هر کس آن را یک بار بخواند یک سوم قرآن را خوانده و اگر دو بار بخواند دو سوم قرآن و اگر سه بار بخواند تمامی قرآن را ختم کرده، و نیز هر کس تو را تنها قلباً دوست بدارد ثواب (اعمال) یک سوم امّت را دارد و اگر قلباً تو را دوست بدارد و با زبان تو را یاری کند ثواب دو سوم و اگر قلباً تو را دوست بدارد و با زبان یاری نماید و با جوارح و اسلحه تو را نصرت دهد ثواب تمامی این امّت را خواهد داشت.
در حدیثی از امیرالمؤمنین(ع) نقل شده است:
هر کس بعد از نماز صبح یازده مرتبه سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را بخواند در آن روز گناه نمی کند و شیطان را ذلیل و منکوب خواهد نمود.
همچنین در روایت دیگر می فرمایند:
هر کس دوست دارد همانند طلای ناب و خالص از هر گونه آلودگی پاکیزه از گناهان و بدون هیچ گونه مظالم عباد از دنیا برود، بعد از نمازهای پنج گانه یومیّه سوره ی مبارکه ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را دوازده مرتبه بخواند سپس دست ها را به دعا بردارد و بگوید:
« اَللّهُمَّ اِنِّی اَسْألُکَ بِاسْمِکَ المَکْنُونِ المَخْزُونِ الطّاهِرِ الطُّهرِ المُبارَکِ وَ اَسْألُکَ بِاسْمِکَ العَظِیمِ وَ سُلطانِکَ القَدِیمِ أنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ یَا واهِبَ العَطایا، یَا مُطلِقَ الاُسَاری، یا فَکّاکَ الرِّقابِ مِنَ النَّارِ اَسْألُکَ أنْ تُصَلِّیَ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أنْ تُعْتِقَ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ وَ أنْ تُخْرِجَنِی مِنَ الدُّنیا آمِناً وَ أنْ تُدْخِلَنِی الجَنّۀَ سَالِماً وَ أنْ تَجْعَلَ دُعائِی اَوَّلَهُ فَلاحاً وَ اَوْسَطَهُ نَجاحاً وَ آخِرَهُ صَلاحاً اِنَّکَ أنْتَ عَلَّامُ الغُیُوبِ » .
روایتی از حضرت محمد(ص) وجود دارد که می فرمایند:
هرگاه یکی از شما وارد خانه شدید اگر داخل خانه کسی بود بر خانواده ی خود سلام کنید و بگوئید:«ا لسَّلامُ عَلَیکُم » و اگر کسی نبود بگوئید:« اَلسَّلامُ عَلَینا مِنْ رَبِّنا » آنگاه سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را بخوانید که باعث نفی فقر و فراخی معیشت می گردد.
رسول خدا(ص) می فرمایند:
کسی که در وقت غذا خوردن فراموش کرده باشد « بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ » بگوید، پس از اتمام عذا سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را بخواند.
حضرت امام باقر(ع) در روایتی می فرمایند:
کسی که در نماز وِتر خود «مُعَوّذَتَین» و « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را بخواند به او خطاب می شود:ای بنده ی خدا، مژده باد تو را که خدا نماز وترت را قبول کرد.
امام صادق(ع) می فرمایند:
کسی که یک شبانه روز بر او بگذرد و نمازهای پنج گانه را بخواند و در آن « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را نخواند به او گفته می شود:ای بنده ی خدا، تو از نمازگزاران نیستی! و نیز می فرماید:کسی که به خدا و روز قیامت ایمان دارد خواندن سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را بعد از هر نماز ترک نمی کند چرا که هر کس آن را بخواند خداوند خیر دنیا و آخرت را برایش جمع می نماید و خود و پدر و مادر و فرزندان شان را می آمرزد.
همچنین می فرمایند:
زمانی که رسول خدا(ص) بر جنازه ی سعد بن معاذ نماز گزارد، فرمود:نود هزار فرشته که در میان آن ها جبرئیل نیز بود بر جنازه ی او نماز گزاردند، من از جبرئیل پرسیدم:او به خاطر کدام عمل، مستحقّ نماز گزاردن شما شد؟ گفت:به خاطر تلاوت « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » در حال نشستن و ایستادن و پیاده و رفت و آمد و در همه ی حالات.
در روایتی حضرت امام صادق(ع) می فرمایند:
هر کس سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را یک مرتبه قرائت کند مانند کسی است که یک سوم قرآن و یک سوم تورات و یک سوم انجیل و یک سوم زبور را خوانده باشد.
همچنین از امم صادق (ع) روایت شده است که می فرمایند:
کسی که در دو رکعت نخستین نماز شب در هر رکعت بعد از حمد سی مرتبه «قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ» را بخواند هیچ گناهی بر او باقی نمی ماند.
امام صادق می فرمایند:
کسی که یک هفته بر او بگذرد و در آن «قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ» را نخواند و بمیرد بر دین و مسلک ابولهب خواهد بود!
در «عُدّۀ الدّاعی» از امام صادق (ع) روایت می کند:
کسی که این سوره ی مبارکه را در حین خروج از منزل ده مرتبه بخواند در حفظ و حراست خداوند متعال خواهد بود تا زمانی که به منزل مراجعت نماید.
در روایتی از امام موسی کاظم(ع) آمده است:
کسی که می خواهد نزد زمامدار سرکش و ستمگر برود و از او خوف و هراسی داشته باشد سوره ی مبارکه ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را در پیش رو و پشت سر و طرف راست و طرف چپ بخواند حق تعالی شرّ آن حاکم را از او دفع و خیر وی را نصیبش می فرماید.
همچنین فرموده اند:
کسی که در بیماری موت سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را بخواند از فشار قبر و عذاب قبر ایمن خواهد بود و فرشتگان در روز قیامت وی را بر دست های خود حمل کرده و از صراط عبور نموده وارد بهشت می نمایند.
امام موسی کاظم (ع) در یک حدیث طولانی می فرمایند:
من خوف داشتم که عذاب الهی در شب یا روز (بر این امّت) فرود خواهد آمد تا این که جبرئیل نازل شد و سوره ی «قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ» را آورد، آنجا یقین کردم که خداوند امّت مرا بعد از نزول این سوره عذاب نخواهد کرد... خوشا به حال کسی که آن را تلاوت نماید... تلاوت این سوره باعث نجات از جهنّم است و کسی که آن را بخواند هزار هزار فرشته گواهان او خواهند بود... تا آخر حدیث که طولانی است و بسیار پر محتوا. هر که خواهان است بدان مراجعه نماید.
از رسول خدا(ص) روایتی وجود دارد که ایشان هر شب که به رختخواب می رفت، دست های خود را می گشود و در آن می دمید آنگاه سوره های « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ »، « قُلْ أعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ » و « قُلْ أعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ » را می خواند و سپس دست های خود را بر سر و صورت و تا آنجائی که دست به اعضای بدن می رسید بر آن می کشید و این عمل را سه مرتبه تکرار می فرمود.
امام صادق(ع) می فرماید:
چنانچه زندانی آن را هزار بار بخواند بر او گشایش می یابد و هر کس در هر کار سخت و مشقّت بار این سوره ی مبارکه را هزار بار بخواند از آن رهائی خواهد یافت.همچنین کسی که آن را هزار بار تلاوت نماید نمی میرد تا جایگاه خود را در بهشت ببیند.
همچنین می فرمایند:
هر کس آن را در تعقیب هر نماز واجب قرائت کند خداوند خیر دنیا و آخرت را به او عطا می فرماید و او والدین و فرزندان ایشان را می آمرزد.
در «زادالمتّقین» ذکر شده است جهت گرفتن حاجت، مدّت هفت روز بعد از نماز صبح پیش از آن که با کسی سخن بگوید هر روز صد مرتبه سوره ی توحید را با خضوع و خشوع بخواند حاجتش به یاری حق برآورده می گردد.
از رسول خدا(ص) روایت است:
کسی که در عمرش ده هزار بار با نیّت پاک در ماه رجب سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را بخواند روز قیامت بیاید در حالی که از گناهانش بیرون شده همانند روزی که از مادر زاده شده است و هفتاد مَلَک به پیشواز وی می آیند و او را به بهشت مژدگانی می دهند.
از مرحوم سیّد علیخان در «الکَلِمُ الطّیِّب» نقل شده است:
جهت روا شدن حاجات و دفع بلایا، سوره ی مبارکه ی «توحید» را هفتاد و یک بار بخوانند و در بین آن تکلّم نکنند به یاری حق تعالی به مراد می رسند و این عمل به تجربه رسیده است.
فواید، آثار و برکات سوره توحید
قرائت سوره توحید در بسیاری از زمان ها مکان ها و زمان ها مانند پس از نماز صبح، بعد از هر نماز واجب، هنگام خواب و... سفارش شده است.
1. بخشش گناهان
قرائت سوره توحید از عوامل پاک شدن گناهان است. رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرموده اند:هر کس در شب یا روز جمعه ، 200 مرتبه سوره توحید را در نماز 4 رکعتی (2تا دو رکعت) بخواند یعنی درهر رکعت بعد از حمد 50 بار توحید را بخواند گناهانش بخشیده می شود هر چند به اندازه دریا باشد.
حضرت محمد (ص) در حدیث دیگر می فرمایند:
هر کس سوره ی « قُلْ هُوَ اللَّهُ أحَدٌ » را هر روز دویست مرتبه بخواند خداوند به او یک هزار و پانصد حسنه پاداش می دهد و گناهان پنجاه ساله ی او را ـ به جز حق النّاس ـ می آمرزد.
همچنین می فرایند:
کسی که بعد از نماز جمعه سوره های « توحید » و « فلق » و « ناس » را هفت مرتبه بخواند، خداوند او را از بدی ها و ناگواری های آن هفته تا جمعه ی دیگر محفوظ می دارد.
در فقه الرضا این چنین نوشته شده است:
هر کس سوره توحید را 21 بار بخواند خداوند قصری در بهشت برای او بنا می کند و هر کس 41 بارقرائت کند خداوند همه گناهانش از گذشته و اینده را می آمرزد.
امام صادق علیه السلام در این باره فرمودند:
هر کس این سوره را در هنگام خواب بخواند خداوند گناهان 50 سال گذشته اش را می بخشد.
2. امنیت
امنیت خواهی و پرهیز از خطرات و حوادث ناگوار از خواسته های اولیه و همیشگی انسان هاست و مردم از هر گونه حادثه و بدی ای که زندگی آرام و بی دردسر آنها را دچار تشویش و گرفتاری کند مخالفند و در پی دستاویز هایی برای امان جویی از این ناگواری ها هستند. سوره توحید از این دستاویزهای محکم الهی است که به وسیله آن می توان خود را در آغوش امیت الهی قرار داد.مواردی که به امنیت جویی از سوره توحید سفارش شده است از این قرار است:
هنگام خواب
امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمودند:هر کس هنگام خواب ، 3 مرتبه سوره توحید را قرائت نماید ، حق تعالی 50 فرشته را مأمور حراست و نگهبانی او در آن شب قرار می دهد.
وارد شدن بر حاکم یا قدرتمند
از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم روایت شده:هر وقت بر حاکم یا ستمگری وارد شوی در حالی که به او نگاه می کنی سوره توحید را سه مرتبه بخوان و دست چپت را مشت کن و برا این حال باشد تا از نزد او بیرون می روی.
امام صادق علیه السلام نیز فرموده اند:هر کس پیش از رفتن به نزد قدرتمند و زورگویی سوره توحید را قرائت کند خداوند به واسطه آن مانع زیان دیدن او می شود.
هنگام سفر
از رسول خدا (ص) روایت شده است که می فرمایند:هر کس که می خواهد به سفری برود دو طرف چهارچوب در را بگیرد و 11 بار توحید را قرائت نماید خداوند پاسبان او خواهد بود تا به منزلش بازگردد.
هنگام خروج از خانه
امام صادق علیه السلام می فرماید:هر کس هنگام خرج از منزل 10 مرتبه سوره توحید را بخواند هموراه در حفظ و حراست خداوند است تا به خانه بازگردد.
3. رفع فقر و تنگدستی
از امیر المؤمنین علیه السلام روایت شده است:هر وقت وارد منزل می شوید سوره تحید را بخوانید زیرا این کار فقر را از بین می برد.
4. درمان تب
هر کس که حضرت زهرا سلام الله و فرزندانش را دوست دارد و دچار بیماری تب شود سوره توحید را 1000 بار بخواند آنگاه خداوند را به حق فاطمه قسم دهد که شفا خواهد گرفت.
5. استجابت دعا
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم در بیان شرایط یک نماز فرمودند:
در رکعت اول پس از حمد توحید را بخواند زیرا دعای پس از آن مستجاب می شود و بدین وسیله دعای قنوت آن نیز مستجاب می گردد.
در سخن امام باقر علیه السلام آمده است:
هر کس سوره توحید را یک بار بخواند مایه ایجاد برکت بر او می شود و هر کس این سوره را دو بار بخواند بر او و خانواده اش برکت داده می شود و اگر آن را سه بار قرائت نماید به او و خانواده و همسایگانش برکت داده می شود.
6. درد دندان
از امام باقر علیه السلام نقل شده:
هر گاه احساس درد دندان کردی سوره حمد و توحید را بخوان در حالی که دست خود را بر موضع درد گذاشته ای و پس از ان ایه 88 سوره نمل را قرائت کن دردش آرام می گیرد.
7. برکت
ایجاد برکت در عمر، زندگی، کار، مطالعه،... از عوامل موفقیت در این کارهاست. عوامل بسیاری برای انسان ایجاد برکت می کنند و اسباب زیادی مانع برکت هستند. قرائت سوره توحید از عوامل ایجاد برکت است.
در سخن امام باقر علیه السلام آمده است:
هر کس سوره توحید را یک بار بخواند مایه ایجاد برکت بر او می شود و هر کس این سوره را دو بار بخواند بر او و خانواده اش برکت داده می شود و اگر آن را سه بار قرائت نماید به او و خانواده و همسایگانش برکت داده می شود.
8. شفا دهندگی
در این باره در سخنی از امام باقر علیه السلام آمده است:هر کس سوره حمد و سوره توحید او را شفا ندهد هیچ چیز دیگری او را شفا نخواهد داد همه بیماری ها با این دو سوره درمان می شود.
9. درد چشم
از رسول اکرم(ص) روایت شده است:کسی که چشم درد دارد پنجاه و دو بار این سوره ی مبارکه را بخواند و هر دو بار یک « بِسمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ » بگوید و بر دست خود بدمد و بر چشم خود بمالد به یاری حق بهبود می یابد.
از امام صادق علیه السلام نقل شده است:هر کس این سوره را بر درد چشم بخوانند به قدرت خداوند دردش آرام می گیرد.
10. جهت توانگری
در 3 شب جمعه هر شبش دو رکعت نماز بگذارد و در هر رکعت 10 مرتبه سوره حمد و 11 مرتبه سوره توحید را بخواند و بعد از سلام 100 مرتبه صلوات بفرستد.
ختومات مجرب
از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم روایت شده است:در روز 5شنبه چهار رکعت نماز بجای آورد یعنی در هر دو رکعت یک سلام و به این شکل عمل کند:
1- رکعت اول:سوره حمد و11 مرتبه توحید
2- رکعت دوم:سوره حمد و 21 مرتبه توحید
3- رکعت سوم:سوره حمد و 31 مرتبه نوحید
4- رکعت چهارم:سوره حمد و 41 مرتبه توحید را بخواند
5- بعد از فارغ شدن از نماز، 51 مرتبه توحید را بخواند و 51 مرتبه صلوات بفرستد و پس از آن به سجده رود و در سجده 100 مرتبه بگوید:«یا الله یا الله» بعد از آن دعا کند به آنچه می خواهد می رسد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه واله فرمودند:کسی که این نماز را بجا آورد و از خداوند بخواهد که کوه ها از همدیگر زوال پیدا کنند خواهد شد یا نزول باران را بخواهد خواهد شد و اینکه حجابی میان او و پروردگار نخواهد بود و اینکه خداوند هر آینه غضب خواهد کرد به کسی که این نماز را به جای آورد و حاجت خود را نخواهد.
ختم سوره توحید برای وسعت روزی
در 3 شب جمعه هر شب 2 رکعت نماز بخوانید و در هر رکعت 10 بار سوره حمد و 11 بار سوره توحید را تکرار کنید و بعد از سلام نماز 100 بار صلوات بفرستید.
ختم ذکر سوره توحید
در شب جمعه 41 هزار بار ذکر «الله صمد» را بگویید.
دیدگاه شما