فراگرفتن پزشکی، مبتنی بر شاگردی و علم‌آموزی نزد اطبای باتجربه بود و البته در این بین، تعدادی کلاهبردار هم پیدا می‌شدند که با ادعای توانایی طبابت، با جان مردم بازی می‌کردند.
یکی از مشکلات عمده این دوره، تهیه دارو و نحوه به‌کارگیری آن برای بیماران، به خصوص بانوان مریض احوال بود. در این زمینه، خانم‌هایی که در علم طب سررشته‌ای داشتند، با عنوان «حکیم‌خانم» به فعالیت مشغول بودند و به معاینه و درمان بانوان می‌پرداختند.
این حکیم‌خانم‌ها، در مطب یا همان منزل خودشان، همیشه داروی حاضر و آماده داشتند که همان‌جا از آن استفاده می‌کردند. مثلاً بسیاری از زنان پس از زایمان، دچار عوارض و مشکلاتی می‌شدند که معالجه این ناخوشی‌ها باید در همان منزل حکیم‌خانم انجام می‌شد. زنی را که تازه زایمان کرده بود، سوار الاغ می‌کردند و خدمت حکیم‌خانم می‌آوردند. او هم دستور می‌داد حدود ۲۰ عدد زالوی زنده حاضر کنند؛ ماهیتابه را روی آتش می‌گذاشتند، مقداری روغن چراغ درون ماهیتابه می‌ریختند و همین که روغن داغ می‌شد، زالو‌ها را زنده‌زنده درون ماهیتابه می‌انداختند که سرخ شود. بعد، حکیم‌خانم با قاشق چوبی زالو‌ها را در می‌آورد و داغ‌داغ روی محل درد یا جراحت بیمار می‌مالید! البته درباره این‌که این روش جواب می‌داد یا نه، گزارشی در دست نداریم! داروی دیگری که بسیار گران بود و معمولاً مورد استفاده حکیم‌خانم‌ها قرار می‌گرفت، «روغن عقرب» نام داشت.
برای تهیه روغن عقرب، در فصل تابستان، عقرب‌های سیاه خال‌دار را که معتقد بودند خیلی خاصیت دارد، درون کوزه روغن چراغ می‌انداختند و یک نوع مرهم درست می‌کردند که برای زخم‌ها و خراش‌های بعد از زایمان فایده داشت./ منبع: خراسان
دیدگاه شما